AFRYKAŃSKI POMÓR ŚWIŃ (ASF)
W związku z zagrożeniem przeniesienia afrykańskiego pomoru świń z terenu Białorusi i Federacji Rosyjskiej do Polski - w ślad za informacją otrzymaną od Śląskiego Wojewódzkiego Lekarza Weterynarii w Katowicach, Powiatowy Lekarz Weterynarii w Będzinie podaje najważniejsze informacje na temat tej choroby, rozpoznania i sposobów postępowania.

Co to jest afrykański pomór świń?
Afrykański pomór świń (ASF) to szybko szerząca się, zakaźna choroba wirusowa, na którą podatne są świnie domowe oraz dziki. Ludzie nie są wrażliwi na zakażenie wirusem ASF w związku, z czym choroba ta nie stwarza zagrożenia dla ich zdrowia i życia. Najczęstszym sposobem zakażenia zwierząt jest bezpośredni lub pośredni kontakt ze zwierzętami zakażonymi. W przypadku terenów o wysokim zagęszczeniu gospodarstw utrzymujących świnie, rozprzestrzenianie się wirusa między gospodarstwami jest stosunkowo łatwe za pośrednictwem osób odwiedzających gospodarstwo, jak również przez zakażoną paszę, wodę, wyposażenie oraz skarmianie zwierząt odpadami kuchennymi (zlewkami).
W chwili obecnej ognisko ASF wykryto na terytorium Białorusi w rejonie iwiejskim, obwód grodzieński.
W związku z powyższym, Śląski Wojewódzki Lekarz Weterynarii przypomina o surowych procedurach dotyczących wprowadzenia niektórych produktów pochodzenia zwierzęcego do UE.

Jak rozpoznać afrykański pomór świń?
U świń mogą pojawić się następujące objawy: liczne upadki (obserwuje się również padnięcia dzików); sinica skóry uszu, brzucha i boków ciała, drobne, lecz liczne wybroczyny w skórze; duszność, pienisty wypływ
z nosa; wypływ z worka spojówkowego; biegunka, często z domieszką krwi, wymioty; niedowład zadu; objawy nerwowe w postaci podniecenia, drgawek mięśni i skurczów kloniczno-tonicznych; ronienia.
Podejrzewasz wystąpienie afrykańskiego pomoru świń?
Posiadacz zwierząt, który zauważył objawy nasuwające podejrzenie choroby zakaźnej, jest zobowiązany do natychmiastowego zgłoszenia podejrzenia choroby (obowiązek ustawowy obwarowany sankcją karną*). Zgłoszenie należy przekazać do powiatowego lekarza weterynarii bezpośrednio albo za pośrednictwem lekarza weterynarii opiekującego się gospodarstwem lub właściwego miejscowo organu samorządu terytorialnego (wójta, burmistrza).
*zgodnie z ustawą z dnia 11 marca 2004 roku o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (Dz. U. Nr 69, poz. 625 z późn. zm.)

Zgłosiłeś podejrzenie afrykańskiego pomoru - co dalej?
Po dokonaniu zgłoszenia - do czasu przybycia urzędowego lekarza weterynarii - posiadacz zwierząt zobowiązany jest do: izolacji i strzeżenia w gospodarstwie wszystkich przebywających tam zwierząt; wstrzymania się od wywożenia, wynoszenia i zbywania produktów z gospodarstwa,
w szczególności mięsa, zwłok zwierzęcych, środków żywienia zwierząt, wody, ściółki, nawozów naturalnych; nie wywożenia z gospodarstwa materiału biologicznego (nasienia, komórek jajowych, zarodków); uniemożliwienia dostępu osobom postronnym do pomieszczeń lub miejsc, w których znajdują się zwierzęta podejrzane o zakażenie lub chorobę.
Przywożona żywność zawierająca produkty pochodzenia zwierzęcego może zawierać patogeny powodujące niektóre choroby zakaźne zwierząt, w tym afrykański pomór świń.

Nie pozwólmy, aby choroby zakaźne zwierząt przedostały się do UE!

ZAPAMIĘTAJ!!!
Kraj, w którym wystąpi ASF, narażony jest na bardzo duże straty ekonomiczne w przemyśle mięsnym oraz hodowli, powodowane upadkami świń, kosztami likwidacji ognisk choroby, a także wstrzymaniem obrotu i eksportu świń, mięsa wieprzowego oraz produktów pozyskiwanych od świń.
Śląski Wojewódzki Lekarz Weterynarii

WARUNKI WYMAGANE PRZY UBOJU ZWIERZĄT W GOSPODARSTWIE I POZYSKIWANIE MIĘSA NA UŻYTEK WŁASNY

Powiatowy Lekarz Weterynarii w Będzinie informuje, iż w związku z wejściem w życie rozporządzenia w sprawie wymagań weterynaryjnych przy produkcji mięsa przeznaczonego na użytek własny (Dz. U. z 2010 r. Nr 207 poz. 1370) posiadacz zwierząt gospodarskich ma prawo ich uboju na terenie własnego gospodarstwa lub gospodarstwa prowadzącego ubój zwierząt pochodzących z innych gospodarstw.
W obydwóch przypadkach jest to ubój własnych zwierząt gospodarskich celem pozyskania mięsa na użytek własny i w żadnym wypadku mięso takie nie może trafić do obrotu.

W razie niedotrzymania tego warunku w myśl art. 33 Rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 26 maja 2010 r. w sprawie wysokości kar pieniężnych za naruszenie przepisów o produktach pochodzenia zwierzęcego (Dz. U. z 2010 r. Nr 93 poz. 600) wysokość kary wynosi od 1.000,00 do 5.000,00 złotych.

Warunkiem uboju jest spełnienie wymagań dotyczących zdrowia zwierząt, warunków uboju i badania poubojowego mięsa. Posiadacz zwierząt gospodarskich lub prowadzący gospodarstwo, na terenie którego będą ubite inne niż utrzymywane w tym gospodarstwie zwierzęta, informuje o tym zamiarze powiatowego lekarza weterynarii na piśmie ( wzór powiadomienia – zał. nr 1  userfiles/powiadomienie.pdf ) na 24 godziny przed planowanym ubojem.
W przypadku uboju cieląt do 6 miesiąca życia, owiec kóz, w informacji musi się znaleźć oświadczenie o zutylizowaniu na własny koszt materiału szczególnego ryzyka (SRM) ) poprzez zgłoszenie i oddanie za pokwitowaniem do zakładu utylizacyjnego.
Ubój bydła w wieku powyżej 6 miesiąca życia jest dopuszczalny jest wyłącznie w rzeźni. Niedopełnienie jednego z warunków określonych dla tego rodzaju produkcji zgodnie z w/w rozporządzeniem Ministra Rolnictwa zagrożone jest karą w myśl paragrafu 1 pkt. 34 w wysokości od 100,00 do 2000,00 złotych.

Powiatowy Lekarz Weterynarii w Będzinie 42-500 Będzin ul. Świerczewskiego 27
tel./fax 32 267 44 18

Materiałem szczególnego ryzyka (SRM) w przypadku cieląt (do 6 miesiąca życia) są:
1) migdałki,
2) jelita od dwunastnicy do odbytnicy,
3) krezka,
4) stałe odpady powstające przy uboju i obróbce poubojowej mające kontakt z SRM.

Materiałem szczególnego ryzyka (SRM) w przypadku owiec i kóz (do 12 miesiąca życia) są:
1) jelito biodrowe,
2) śledziona,
3) stałe odpady powstające przy uboju i obróbce poubojowej mające kontakt z SRM.

Materiałem szczególnego ryzyka (SRM) w przypadku owiec i kóz (powyżej 12 miesiąca życia) są:
1) rdzeń kręgowy,
2) czaszka łącznie z mózgiem i gałkami ocznymi,
3) migdałki,
4) jelito biodrowe,
5) śledziona,
6) stałe odpady powstające przy uboju i obróbce poubojowej mające kontakt z SRM.

SRM odbierają:

Przedsiębiorstwo Utylizacji Odpadów Zwierzęcych PROFET Sp. z o.o.
Osetnica 1c , 59-225 Chojnów
Oddział w Bycinie ul. Leśna , 44-120 Pyskowice
tel. 32 333-21-22
fax. 32 230-56-27
e-mail : bycina@profet.com.pl

SARIA Małopolska Sp. z o.o. w Krakowie
u. Krasińskiego 11a , 31-111 Kraków
tel. 17 851-09-76
fax. 12 387-30-61

Z cytowanego powyżej aktu prawnego wynika bezwzględny nakaz badania na włośnie mięsa świń i nutrii poddanych ubojowi na terenie gospodarstwa oraz mięsa dzików odstrzelonych z przeznaczeniem na użytek własny.

Próbę do badania pobiera :
- urzędowy lekarz weterynarii w przypadku gdy tusza podlega badaniu poubojowemu,
- posiadacz mięsa w przypadku dzików i uboju zwierząt na terenie własnego
gospodarstwa,
- podmiot dokonujący uboju zwierząt pochodzących z innych gospodarstw.

Sposób pobierania próbek mięsa do badania i zasady dostarczania do urzędowego lekarza weterynarii określa  zał. nr 2  userfiles/sposób pobierania próbek i dostarczania.pdf
Mięso świń nutrii i dzików nie może zostać spożyte ani przetworzone przed badaniem na obecność włośni i uzyskaniem zaświadczenia o przeprowadzeniu badania z wynikiem ujemnym.

Jednocześnie przypominam o pozostałych warunkach uboju zwierząt na użytek własny w gospodarstwie, tj. :
- uboju może dokonać przyuczony ubojnik, po pozbawieniu zwierzęcia świadomości,
- zabrania się uśmiercania zwierząt w obecności dzieci lub z ich udziałem,
- fakt uboju w gospodarstwie należy zgłosić w Biurze Powiatowym AR i MR w Będzinie,
zwrócić paszport w przypadku cielęcia oraz zniszczyć kolczyki ubitych zwierząt we
własnym zakresie.

Ponadto podmiot prowadzący gospodarstwo, w którym dokonywany jest ubój zwierząt pochodzących z innych gospodarstw zapewnia :
- niezwłoczny ubój zwierząt po przybyciu do gospodarstwa,
- miejsce lub pomieszczenie do przeprowadzenia ogłuszenia, wykrwawiania i wytrzewiania zwierząt.
Miejsce to powinno być odizolowane od pomieszczeń gospodarskich, w których utrzymywane są zwierzęta, mieć dostęp do bieżącej wody oraz posiadać odpowiednią przestrzeń roboczą dla przeprowadzenia wszelkich czynności w sposób zapobiegający zanieczyszczeniu mięsa, w tym właściwe warunki przechowywania ubocznych produktów pochodzenia zwierzęcego z uwzględnieniem SRM. Ponadto właściciel takiego gospodarstwa prowadzi ewidencje przeprowadzonych w nim ubojów .

Działalność polegająca na uboju zwierząt gospodarskich pochodzących z innych gospodarstw wymaga zgłoszenia w Powiatowym Inspektoracie Weterynarii w Będzinie.

Urzędowymi Lekarzami Weterynarii na terenie powiatu będzińskiego, wyznaczonymi do badania zwierząt rzeźnych i mięsa na użytek własny oraz do badania zwierząt łownych są:

STACJA WYTRAWIANIA

Gabinet Weterynaryjny MEDI-VET lek. wet. Maciej Dydak
42-460 Mierzęcice ul. Wolności 78
tel. 032/284-02-23
Czynny:
- Poniedziałek - Piątek: 8:00 - 20:00
- Sobota: 10:00 - 17:00

POZOSTAŁE OBWODY URZĘDOWEGO BADANIA ZWIERZĄT RZEŹNYCH I MIĘSA

1. Gabinet Weterynaryjny
42-523 Dąbrowa Górnicza – Okradzionów ul. Ziołowa 34
lek. wet. Stanisław Markot tel. 32 260-79-70

2. Przychodnia Weterynaryjna
42-520 Dąbrowa Górnicza ul. Olimpijska 6
lek. wet. Małgorzata Michalska tel. 32 260-62-06

3. Przychodnia Weterynaryjna
42-500 Będzin ul. Jagiełły
lek. wet. Krzysztof Federowicz tel. 32 761-79-72

4. Gabinet Weterynaryjny
42-584 Dobieszowice ul. Wolności 54
lek. wet. Janusz Cieśla tel. 32 287-64-15